پورت CPU

اصلی‌ترین قسمت یک مادربرد، سوکت پردازنده‌ی اصلی کامپیوتره که با توجه نسل‌ها و مدل‌های مختلف، تفاوت‌های زیادی در بین مدل‌های این قطعه وجود داره.

طبق موارد بالا، با قسمت‌های مهم و اصلی یک مادربرد آشنا شدیم و فهمیدیم که تمامی قطعات یک کامپیوتر از طریق مادربرد به هم متصل شده و به‌صورت هماهنگ کار می‌کنن. در ادامه سایر قطعات تشکیل‌دهنده یک کامپیوتر رو بررسی می‌کنیم با نت ران همراه باشین.

آشنایی با پردازنده (CPU)

CPU یا پردازنده اصلی، مهم‌ترین پردازنده در کل کامپیوتر محسوب میشه. این قطعه رو به‌عنوان مغز سیستم هم می‌شناسن. دلیل این نام‌گذاری تاثیر حیاتی CPU در کامپیوتره. چراکه بدون این قطعه شما هرگز نمی‌تونین یک کامپیوتر رو روشن و هماهنگ‌سازی کنید. در واقع CPU تراشه‌ی متفکر کامپیوتر شما به‌حساب میاد و تمامی دستورات و اطلاعات توسط این قطعه پردازش میشه. بعد از پردازش اطلاعات و فرمان‌های مختلف، با توجه به عملکرد و توانایی‌های CPU مورد نظر، تغییرات و فرایندهای انجام‌شده توسط شما روی کامپیوتر اعمال میشه.

کلمه‌ی CPU مخفف عبارت Central Processing Unit و به معنی واحد پردازش مرکزی (پردازنده اصلی) است. این قطعه تقریبا در تمامی گجت‌های هوشمند نظیر تب‌لت، لپ‌تاپ، گوشی همراه، تلویزیون و… وجود داره. در واقع این وسایل بدون وجود CPU کارایی چندانی ندارن. به همین دلیل در خرید این قطعه باید دقت کافی داشته باشیم. شما برای خرید یک پردازنده باید معیارها و عواملی رو در نظر بگیرن. این شاخصه‌ها به‌طور کلی در سه دسته طبقه‌بندی میشن. یعنی برای خرید CPU مناسب باید سه عامل رو بررسی کرده و سپس برای خرید اقدام کرد. این سه عامل به شرح زیر هستن:

تعداد هسته پردازنده

در واقع تمام فرایندهایی که در CPU اعمال میشه، توسط هسته‌های تشکیل‌دهنده صورت می‌گیره. هر پردازنده CPU از تعدادی هسته تشکیل‌شده که معمولا (امروزه اکثرا به این شکل عمل می‌کنن) به‌صورت موازی عملکرد خودشون رو پیش می‌برن. امروزه پردازنده‌های زیادی در بازار موجود هستن که از 2، 4، 8 و حتی 16 هسته تشکیل شدن. با این حال همیشه تعداد هسته‌ی بیشتر به‌معنی قدرتمند بودن اون پردازنده نیست. با بیشتر شدن تعداد هسته در یک CPU قاعدتا سرعت پردازش اطلاعات هم بیشتر میشه اما در برخی سیستم‌ها با توجه به نوع عملکرد (موازی و غیرموازی) این سرعت ممکنه دچار تغییراتی بشه.

حافظه کش Cache

حافظه کش یکی از رکن‌های تاثیرگذار بر سرعت پردازش اطلاعات در CPU هست. این حافظه به‌عنوان ذخیره‌ساز داده عمل می‌کنه. یعنی اطلاعات و داده‌های ضروری و موردنیاز رو در خودش ذخیره می‌کنه. سپس زمانی که پردازنده قصد داره داده‌ها رو جمع‌آوری کنه، داده‌ها رو در اختیار CPU قرار میده. اگر حافظه کش در پردازنده‌ی شما کم باشه یا به‌طور کامل فرمت شده باشه، CPU برای دریافت داده‌های موردنیاز باید این داده‌ها رو از سایر ذخیره‌سازها نظیر RAM دریافت کنه. با این فرایند سرعت پردازش اطلاعات و داده‌ها کم میشه. در این مواقع میشه تاثیر حافظه کش رو به خوبی مشاهده کرد. حافظه کش معمولا چند مگابایته و در CPU های مختلف این مقدار کم‌وزیاد میشه. این تفاوت میزان حافظه کش در پردازنده‌های مختلف، یکی از دلایل اصلی تفاوت قیمت CPU هست. هرچه پردازنده حافظه کش بیشتری داشته باشه، قیمت خیلی بیشتری هم داره.

سرعت عملکرد پردازنده

سرعت عملکرد پردازنده در واقع میزان فعالیتیه که یک هسته میتونه در مدت یک ثانیه انجام بده. این فرایند با عنوان سرعت عملکرد CPU در نظر گرفته میشه و واحد تعیین‌کننده‌ی این میزان فعالیت رو هرتز می‌نامند. سرعت عملکرد با سرعت کلی پردازش اطلاعات در پردازنده رابطه‌ی مستقیم داره و هرچه سرعت این عملکرد بیشتر باشه، شما رضایت بیشتری از سرعت پردازش اطلاعات در کامپیوتر خواهید داشت. این قابلیت هم مانند حافظه کش باقیمت پردازنده در ارتباط بوده و هرچه این سرعت عملکرد در پردازنده بیشتر باشه، CPU قیمت بیشتری داره.

در قسمت پردازنده‌ها شرکت‌های نسبتا کمی فعالیت می‌کنن در نتیجه فضای رقابتی بین این تولیدکنندگان برای جذب کاربران بسیار فشرده و تنگاتنگه. شرکت‌های INTEL، AMD، IBM و NVIDIA به ترتیب چهار تولیدکننده‌ی برتر ساخت پردازنده CPU هستن که عمدتا تمام کاربرها تراشه‌های CPU خودشون رو از پردازنده‌های شرکت Intel و AMD سفارش میدن. دو شرکت آخر معمولا سهم چندانی از خریدوفروش پردازنده نصیب‌شون نمیشه و درنتیجه از فضای رقابتی دو شرکت اینتل و ای ام دی خیلی دور هستن.